Door jarenlang bezuinigen op budgetten en wegsaneren van personeel bij Rijkswaterstaat is het onderhoud van sluizen en bruggen zwaar verwaarloosd. „Het hele budget gaat op aan acuut noodzakelijke reparaties.”
Gestroomlijnd vervoer over water is van groot belang. Alleen al om het fileleed op de weg binnen de perken te houden, heeft elke autorijdende Nederlander er baat bij. „De binnenvaart vervoert ongeveer een derde van alle getransporteerde goederen. En een gemiddeld containerschip vervangt al gauw 240 vrachtwagens”, rekent Leny van Toorenburg, beleidsadviseur Nautisch Technisch & Infra bij de branchevereniging BLN-Schuttevaer voor. Maar dan moet vervoer over water wel een betrouwbare optie zijn. En daar schort het steeds meer aan.
Van Toorenburg: „Bij veel sluizen spelen problemen door achterstallig of uitgesteld onderhoud. Onverwacht raken ze in storing en ligt een schip ervoor te wachten.”
Zo’n stremming kan lang duren. Neem sluizencomplex Belfeld, in de Maas vlak bij het Limburgse Venlo. „Een van de drie schutsluizen die de schepen daar op de juiste vaarhoogte moeten brengen, ligt er al anderhalf jaar permanent uit. De andere twee werken op halve snelheid, omdat er sinds de renovatie in 2014 fouten in de hydraulische systemen zitten.”
Noodreparaties
Bij de sluizen Maasbracht en Born spelen gelijksoortige problemen. Maar ook elders in Nederland haperen kunstwerken. Zo raakten de Oranjesluizen bij Amsterdam in vier jaar tijd 200 keer in storing, zei schipper Pieter Eikelenboom van het ms Prisa in mei tegen nieuwsprogramma EenVandaag. Eikelenboom: „Ze hebben vier kolken (de ruimte tussen de twee deurparen van een schutsluis, DdB) waarvan één voor het formaat schip als dat van ons. Als die er net uit ligt, hebben we een probleem. Dan lig je zomaar een aantal uur stil”. Soms moet hij zelfs omvaren. „Dan moet ik via Arnhem naar het noorden. Dat kost me een halve dag extra.”