Onder politiebegeleiding is het symbool van vrije handel in Europa, de Akte van Mannheim, woensdag 22 mei in Nederland gearriveerd. Het originele document uit 1868 ligt tijdelijk in het Maritiem Museum Rotterdam. Al 150 jaar garandeert deze overeenkomst tussen vijf Rijnoeverstaten een vrije Rijnvaart, zonder tolheffing of invoerrechten.
Een tastbaar bewijs van de voordelen van internationale samenwerking, noemde directeur Allard Castelein van Havenbedrijf Rotterdam de akte bij aankomst in Rotterdam. ‘Het is ondenkbaar dat Rotterdam zonder deze akte haar huidige positie als grootste havenstad van Europa had kunnen krijgen. Als onze havens alleen Nederland hadden kunnen bedienen, zouden ze nooit 470 miljoen ton aan goederen hebben kunnen overslaan.’
Castelein sprak hierbij zijn ongenoegen uit over Eurokritische politieke partijen, Amerikaans protectionisme en de aanstaande Brexit. ‘Hoe kun je bedenken dat wij onze welvaart zouden kunnen behouden door solistisch denken in isolatie? Deze akte vertelt het verhaal van wat vrije handel kan betekenen.’
Volgens Castelein kan de akte worden gezien als voorloper van de Europese Unie, waarin vrij verkeer van goederen juist een van de bepalende elementen is. ‘De overeenkomst maakte een einde aan de situatie waarbij tussen Straatsburg en Nederland op soms meer dan 30 plekken tol werd geheven. Gevolg was, dat de transportkosten vaak hoger waren dan de waarde van de lading.’
Vrijheid
Dat werd verleden tijd met de Rijnvaartakte. Zes lidstaten waar de Rijn doorheen liep, Frankrijk en Nederland en de Duitse deelstaten Beieren, Hessen, Baden en Pruisen, garandeerden onder meer vrijheid van scheepvaart over de Rijn en haar zijrivieren, vrijstelling van belastingen, uniforme veiligheidsvoorschriften en gemeenschappelijke Rijnvaartrechtbanken. De akte werd opgesteld in het Duits, Frans en Nederlands.
Overigens was een vrije Rijnvaart al vóór 1868 mogelijk. De Akte van Mannheim was een herziening van de Akte van Mainz uit 1831. En ze geldt dus nog steeds
