Biodiesel FAME verdacht tot tegendeel is bewezenBiodiesel FAME verdacht tot tegendeel is bewezen

Bin­nen­vaart­schip­pers hou­den hun hart vast: per 2022 kun­nen Neder­land­se bun­ker­sta­ti­ons vrij­wel alleen nog een mix van gas­olie en bio­brand­stof­fen leve­ren. De sec­tor vreest motor­scha­de. Een rap­port hier­over laat op zich wach­ten. „Als niet er snel dui­de­lijk­heid komt, stelt de minis­ter de invoer­ver­plich­ting maar uit.”

Auto­mo­bi­lis­ten zijn het al jaren gewend: brand­stof met een (staps­ge­wijs toe­ne­mend) per­cen­ta­ge bio­lo­gi­sche brand­stof erdoor­heen. Dat scheelt aard­olie en ver­min­dert de toe­na­me van CO2 in de atmosfeer.

In kli­maat­ak­koor­den heb­ben lan­den wereld­wijd zich tot der­ge­lij­ke CO2-beper­ken­de maat­re­ge­len ver­plicht, ter bestrij­ding van de kli­maat­ver­an­de­ring. In Euro­pa bevat­te één liter Euro 95 sinds 2007 daar­om tot 5% bio-etha­nol. Sinds twee jaar leve­ren tank­sta­ti­ons E10: een mix met maxi­maal 10% bio-ethanol.

R33-blau­we­die­sel­brand­stof bestaat naast fos­sie­le die­sel voor 33 pro­cent uit bio­com­po­nen­ten: 26 pro­cent HVO (blau­we die­sel) en 7 pro­cent FAME. Alle bedrijfs­voer­tui­gen van het wereld­wij­de Volks­wa­gen­hoofd­kan­toor in Wolfs­burg rij­den (zon­der aan­pas­sin­gen) sinds janu­a­ri 2018 op R33-bio­die­sel. Beeld Volkswagen

Frituurvet

Die­sel krijgt een­zelf­de behan­de­ling als ben­zi­ne. Maar een scheut licht ont­vlam­ba­re etha­nol erdoor­heen is voor die­sel­mo­to­ren geen han­dig idee. Het goed­koop­ste en daar­door popu­lair­ste alter­na­tief voor die­sel is FAME (Fat­ty Acid Methyl Ester, ofwel vet­zuur­me­thy­les­ter). Brand­stof­fa­bri­kan­ten kun­nen deze bio­die­sel­va­ri­ant maken van plant­aar­di­ge olie uit bij­voor­beeld kool­zaad of zon­ne­bloem­pit­ten. Maar ook van oud fri­tuur­vet en dier­lij­ke vet­ten. De EU sti­mu­leert de pro­duc­tie van deze ‘twee­de gene­ra­tie’ FAME. Ook in Neder­land is ver­uit de mees­te bio­die­sel gemaakt van twee­de­hands vetten.

Meer biodiesel

Naast de hoge­re prijs, heeft twee­de gene­ra­tie FAME nog een nadeel. De kwa­li­teit is vaak slech­ter dan FAME op basis van ver­se plant­aar­di­ge oli­ën. Dat heeft gevol­gen voor de moto­ren: ze ver­vui­len sneller.

Lan­ge tijd bleef de bin­nen­vaart, net als de zee- en lucht­vaart, hier­van ver­schoond. Maar in de Green Deal Zee­vaart, Bin­nen­vaart en Havens van 2019 heeft ook de bin­nen­vaart­sec­tor zich ver­plicht tot een dras­ti­sche CO2-reduc­tie. In 2024 al 20%, in 2030 bij­na de helft en in 2050 zelfs 70% min­der dan in 2015.

Een belang­rijk mid­del om die doe­len te halen is bij­men­gen van bio­die­sel. De laat­ste jaren voe­ren bin­nen­vaart­on­der­ne­mers al steeds vaker op een  die­sel­meng­sel met FAME-bio­die­sel. Meest­al zon­der dit te weten.

B7 (gas­olie met 7% bio­die­sel, momen­teel FAME), ver­schilt de laat­ste tijd nog amper in prijs met vol­le­dig fos­sie­le gasolie.

Blauwe diesel

Van­af janu­a­ri 2022 zul­len de mees­te bun­ker­sta­ti­ons vol­gens plan alleen nog gemeng­de gas­olie leve­ren. Net als tank­sta­ti­ons op de wal al jaren doen. Het per­cen­ta­ge bio­die­sel zal hier­bij gaan toe­ne­men. Offi­ci­eel in 2022 al naar 16,4%, groei­end tot 27,1% in 2030. Maar omdat ‘twee­de gene­ra­tie’ bio­die­sel van oud vet dub­bel mee­telt, zal het in wer­ke­lijk­heid om zo’n 8,2 tot ruim 13% gaan.

Hier­bij gaat het niet alleen om FAME. Daar­van mag een fabri­kant maxi­maal 7% (fysiek) door zijn brand­stof men­gen. Om straks toch aan die 8,2% bio­die­sel per liter te komen, giet hij er hoogst­waar­schijn­lijk ‘blau­we die­sel’ bij. Blau­we die­sel, of HVO, is het resul­taat van een veel inten­sie­ve­re bewer­king van die­zelf­de ver­se of gebruik­te oli­ën en vet­ten. Deze syn­the­ti­sche die­sel heeft hier­door vrij­wel dezelf­de eigen­schap­pen als pure fos­sie­le die­sel. De kos­ten van deze supe­ri­eu­re bio­die­sel lig­gen fors ech­ter hoger dan FAME, van­daar dat HVO twee­de keus is.

 

Lees ver­der op de web­si­te van week­blad Schuttevaer:

Maar de bin­nen­vaart maakt zich zor­gen. Er drup­pel­den al ver­ha­len bin­nen van motor­pro­ble­men, ver­oor­zaakt door FAME. Dat zint schip­pers niet.