Binnenvaartschippers houden hun hart vast: per 2022 kunnen Nederlandse bunkerstations vrijwel alleen nog een mix van gasolie en biobrandstoffen leveren. De sector vreest motorschade. Een rapport hierover laat op zich wachten. „Als niet er snel duidelijkheid komt, stelt de minister de invoerverplichting maar uit.”
Automobilisten zijn het al jaren gewend: brandstof met een (stapsgewijs toenemend) percentage biologische brandstof erdoorheen. Dat scheelt aardolie en vermindert de toename van CO2 in de atmosfeer.
In klimaatakkoorden hebben landen wereldwijd zich tot dergelijke CO2-beperkende maatregelen verplicht, ter bestrijding van de klimaatverandering. In Europa bevatte één liter Euro 95 sinds 2007 daarom tot 5% bio-ethanol. Sinds twee jaar leveren tankstations E10: een mix met maximaal 10% bio-ethanol.
Frituurvet
Diesel krijgt eenzelfde behandeling als benzine. Maar een scheut licht ontvlambare ethanol erdoorheen is voor dieselmotoren geen handig idee. Het goedkoopste en daardoor populairste alternatief voor diesel is FAME (Fatty Acid Methyl Ester, ofwel vetzuurmethylester). Brandstoffabrikanten kunnen deze biodieselvariant maken van plantaardige olie uit bijvoorbeeld koolzaad of zonnebloempitten. Maar ook van oud frituurvet en dierlijke vetten. De EU stimuleert de productie van deze ‘tweede generatie’ FAME. Ook in Nederland is veruit de meeste biodiesel gemaakt van tweedehands vetten.
Meer biodiesel
Naast de hogere prijs, heeft tweede generatie FAME nog een nadeel. De kwaliteit is vaak slechter dan FAME op basis van verse plantaardige oliën. Dat heeft gevolgen voor de motoren: ze vervuilen sneller.
Lange tijd bleef de binnenvaart, net als de zee- en luchtvaart, hiervan verschoond. Maar in de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens van 2019 heeft ook de binnenvaartsector zich verplicht tot een drastische CO2-reductie. In 2024 al 20%, in 2030 bijna de helft en in 2050 zelfs 70% minder dan in 2015.
Een belangrijk middel om die doelen te halen is bijmengen van biodiesel. De laatste jaren voeren binnenvaartondernemers al steeds vaker op een dieselmengsel met FAME-biodiesel. Meestal zonder dit te weten.
B7 (gasolie met 7% biodiesel, momenteel FAME), verschilt de laatste tijd nog amper in prijs met volledig fossiele gasolie.
Blauwe diesel
Vanaf januari 2022 zullen de meeste bunkerstations volgens plan alleen nog gemengde gasolie leveren. Net als tankstations op de wal al jaren doen. Het percentage biodiesel zal hierbij gaan toenemen. Officieel in 2022 al naar 16,4%, groeiend tot 27,1% in 2030. Maar omdat ‘tweede generatie’ biodiesel van oud vet dubbel meetelt, zal het in werkelijkheid om zo’n 8,2 tot ruim 13% gaan.
Hierbij gaat het niet alleen om FAME. Daarvan mag een fabrikant maximaal 7% (fysiek) door zijn brandstof mengen. Om straks toch aan die 8,2% biodiesel per liter te komen, giet hij er hoogstwaarschijnlijk ‘blauwe diesel’ bij. Blauwe diesel, of HVO, is het resultaat van een veel intensievere bewerking van diezelfde verse of gebruikte oliën en vetten. Deze synthetische diesel heeft hierdoor vrijwel dezelfde eigenschappen als pure fossiele diesel. De kosten van deze superieure biodiesel liggen fors echter hoger dan FAME, vandaar dat HVO tweede keus is.
Lees verder op de website van weekblad Schuttevaer:
Maar de binnenvaart maakt zich zorgen. Er druppelden al verhalen binnen van motorproblemen, veroorzaakt door FAME. Dat zint schippers niet.
